Auteursrechten na de hervorming: wat verandert er vanaf 1 januari 2026?

De Programmawet van 26 december 2022 heeft het fiscale stelsel voor auteursrechten vanaf 1 januari 2023 grondig hervormd.

Intussen zijn we bijna drie jaar verder en staat een nieuwe belangrijke wijziging voor de deur: vanaf 1 januari 2026 zullen computerprogramma’s opnieuw onder het fiscale regime vallen. Daarmee wordt de uitsluiting van softwareontwikkelaars, die sinds 2023 voor veel onzekerheid en budgettaire druk zorgde, gedeeltelijk teruggedraaid. De wetgever wil het toepassingsgebied voor de IT-sector herstellen en verwijst opnieuw naar de beschermde softwarewerken in titel 6 van boek XI WER, met als kernvereiste dat het gaat om eigen intellectuele creaties van de auteur.

Hoewel de krachtlijnen van de hervorming van 2023 bekend zijn, blijven de praktische toepassingen onderwerp van discussie. De rulingcommissie publiceerde de voorbije twee jaar verschillende, soms tegenstrijdige, beslissingen over digitale beroepen, de omvang van de creatieve bijdrage, de verhouding tussen auteursrechten en prestaties en de vraag wanneer reproductie of mededeling aan een publiek vereist is. Tegelijk voert de fiscus nog steeds uitgebreide controles uit op het oude regime, waarbij voorwaarden uit de nieuwe wetgeving soms onterecht worden toegepast op vroegere situaties. Dat bemoeilijkt de rechtszekerheid en benadrukt het belang van een correcte juridische onderbouwing.

Nu de IT-sector vanaf 2026 opnieuw toegang krijgt tot het regime, rijzen bijkomende vragen: hoe moet men de exploitatievereiste invullen bij interne software? Hoe verhouden de wettelijke grenzen zich tot de pragmatische richtlijnen van de rulingdienst? En hoe kunnen ondernemingen het regime terug in hun loonbeleid integreren na de eerdere afschaffing? De recente toelating om rulings retroactief toe te passen, kan daarbij een nuttig instrument zijn, al blijft de interpretatieve rol van de rulingcommissie cruciaal.

Ook stelt de vraag zich naar de sociaalrechtelijke behandeling van de auteursrechten en is het momenteel nog niet duidelijk of het kostenforfait vanaf 1 januari 2026 zal nog zal blijven bestaan.

Kortom, bijna drie jaar na de hervorming en vlak voor de herintroductie van het regime voor softwareontwikkelaars, is een nieuwe stand van zaken meer dan welkom. Dit seminarie biedt een helder overzicht van wat vandaag geldt, wat vanaf 2026 verandert en hoe u zich optimaal kunt voorbereiden op een regime dat opnieuw aan belang wint maar tegelijk strikte voorwaarden blijft stellen.