De aangifte nalatenschap: belangrijke topics waarmee u rekening dient te houden

De Vlaamse erfbelasting wordt berekend aan de hand van een aangifte van nalatenschap. In die aangifte moeten dan ook alle gegevens worden vermeld die de berekening mogelijk maken, zoals de juiste samenstelling van de nalatenschap (goed per goed, schuld per schuld), de waarde van de goederen, wie wat uit de nalatenschap verkrijgt, enz. Hiertoe zijn decretale bepalingen uitgeschreven. 

Een aangifte van nalatenschap kan echter vrij complex zijn en het opstellen ervan is bijna een vak apart geworden. Zelfs nu de aangifte online kan worden ingediend.

In deze workshop wordt stap voor stap nagegaan wat in de aangifte moet worden opgenomen en welke de punten zijn waaraan bijzondere aandacht moet worden besteed. 

Volgende vragen komen daarbij aan bod:

• Wie is verplicht de aangifte van nalatenschap in te dienen? 
• Aanvaard ik een nalatenschap als ik een aangifte nalatenschap onderteken? Ben ik verplicht om de nalatenschap te aanvaarden? Kan ik terugkomen op mijn beslissing? Wat zijn hiervan dan de fiscale gevolgen?
• Op welke wijze dienen we te reageren als het door de Vlaamse belastingadministratie opgemaakte formulier overbodige vragen stelt?
• Dient een aangifte gezamenlijk of kan deze ook individueel te worden ingediend? Wat zijn de mogelijke fiscale gevolgen hiervan?
• Welke goederen behoren tot het gemeenschappelijk vermogen en welke tot het eigen vermogen? Wat als de eigen gelden zich met de gemeenschapsgelden vermengen? Hoe wordt dit bekeken voor echtgenoten gehuwd onder het stelsel van scheiding van goederen en waarvan de eigen gelden zich op een co-titularis rekening van beide echtgenoten bevinden?
• Dient een tijdens het leven ondertekende aanwasovereenkomst in de aangifte nalatenschap van één der contracterende partijen te worden aangegeven of te worden vermeld ?
• Op welke wijze dien ik om te gaan indien een aanwas- of terugvalbeding van vruchtgebruik in een door de erflater opgemaakte schenkingsakte werd opgenomen? Ben ik verplicht dit in de aangifte nalatenschap te vermelden? Wat met het wettelijk toegekend vruchtgebruik?
• Hoe moeten roerende en onroerende goederen worden gewaardeerd? In het kader van een erfbelasting heeft de belastingplichtige het recht een voorafgaande schatting van onroerende goederen te vragen. Wat zijn hiervan de voorwaarden en de voor- en nadelen? 
  • Onroerend goed; 
  • Banktegoeden (wat als ik een lager bedrag aangeef dan vermeld op de financiële rekening?) 
  • Cryptomunten 
  • Aandelen van familiale vennootschappen en ondernemingen
• Zijn schulden aftrekbaar van de nalatenschap?
  • Begrafeniskosten; 
  • Schuldbekentenis van de erflater. 
  • Wat met de leningen die door een erfgenaam aan de erflater zijn toegestaan. Wat indien maatschap aan de erflater leningen heeft toegestaan?
• Op welke wijze worden de bij leven geschonken of bij overlijden gelegateerde goederen in het kader van een fideï-commissaire bepaling in de aangifte opgenomen?
• Hoe dien ik de verkregen geldsommen ingevolge een verkoop binnen de 3 jaar vóór het overlijden in de aangifte nalatenschap op te nemen? Hoe lever ik hiertoe desgevallend het tegenbewijs?
• Dienen alle schenkingen die aan inbreng en/of inkorting onderhavig zijn in de aangifte nalatenschap te worden opgenomen?
• Wat is het verschil tussen schenkingen en geschenken en in welke mate dienen ze in een aangifte nalatenschap te worden opgenomen?
• Wat is het verschil tussen een schenking en kosteloze beschikking indien deze binnen de 3 jaar voor het overlijden heeft plaatsgevonden?
• Welke impact is het standpunt van Vlabel met betrekking tot de vruchten die in het kader van een maatschap binnen de 3 jaar worden gereserveerd, zonder dat deze ter registratie worden aangeboden?
• Welke levensverzekeringspolissen dienen te worden vermeld? Wat met de verzekeringsgiften in het vorige stelsel en het arrest van het Hof van Cassatie van 21 april 2022?
• Wat zijn de fiscale gevolgen als na de indiening van de aangifte nalatenschap een dading tussen de erfgenamen en rechtsopvolgers wordt ondertekend? Dient dan een nieuwe aangifte te worden ingediend? Impliceert dit een extra erfbelasting of een registratierecht als de dading op onroerende goederen betrekking heeft?
• Mag buitenlandse betaalde erfbelasting i.v.m. buitenlands gelegen onroerende en roerende goed verrekend worden met de Belgische successierechten? 
• Kan er een aanvraag worden ingediend tot verkrijgen van een uitstel van indiening van de aangifte nalatenschap? 
• Hoe moet de aangifte nalatenschap ingevuld worden voor een erfopvolger die ondertussen zelf overleden is?