Eerste verjaardag van de fiscale wetgeving rond de mobiliteitsrichtlijn – stand van zaken

In mei 2023 werd de Europese Mobiliteitsrichtlijn omgezet in het Belgische WVV, met een ingrijpende wijziging van de vennootschapsrechtelijke regeling van (grensoverschrijdende) reorganisaties tot gevolg. Voor een daadwerkelijke toepassing in de praktijk was het voor een heel aantal van de nieuwe regels nog wachten tot eind 2023, waarbij de wet van 28 december 2023 houdende diverse fiscale bepalingen een aantal noodzakelijke aanpassingen doorvoerde aan het fiscale herstructureringsregime om de nieuwe vennootschapsrechtelijke structuren praktisch toepasbaar te maken en de mogelijkheid tot een belastingneutrale behandeling ervan te vrijwaren.
 
Nu de eerste verjaardag van deze fiscale wetgeving achter ons ligt, is het tijd om een stand van zaken op te maken om te bekijken welke impact de mobiliteitsrichtlijn tot dusver heeft gehad in de praktijk en welke verwachtingen er nog zijn naar de toekomst toe, zowel wat betreft het gebruik van de nieuwe structuren, verdere aanpassingen aan de fiscale wetgeving, ontwikkeling van rulingpraktijk, etc. 
 
Alvorens in de fiscale principes te duiken, geven we een algemeen overzicht van de nieuwe herstructureringsvormen die werden opgenomen in het WVV en bespreken we deze aan de hand van een aantal praktische voorbeelden, waarbij we ook de relevantie duiden voor enerzijds puur Belgische transacties alsook transacties in een internationale context. Zo komen onder meer de disproportionele partiële splitsing, de vereenvoudigde zusterfusie, de grensoverschrijdende splitsing door scheiding en de gerelateerde uittredingsrechten voor aandeelhouders aan bod.  We zoomen kort in op een aantal belangrijke vennootschapsrechtelijke aandachtspunten. 
 
Vervolgens bekijken we welke fiscale regels eind 2023 gewijzigd werden in het licht van de mobiliteitsrichtlijn en geven we een actuele stand van zaken van eventuele latere wetswijzigingen of op til zijnde wetgevende initiatieven. De praktische toepassing van mobiliteitsrichtlijn stoot immer op een aantal beperkingen door een inconsistenties in de wijze waarop de fiscale wetgeving werd aangepast. 
 
We geven een praktisch overzicht van de fiscale behandeling en aandachtspunten verbonden aan de nieuwe en gewijzigde herstructureringsvormen zowel in hoofde van de vennootschap als in hoofde van de aandeelhouders. We delen onze eerste ervaringen in de praktijk - onder meer met de rulingcommissie - wat betreft de gewijzigde herstructureringsvormen. 
 
Tot slot trekken we de fiscale blik wat breder en wordt bekeken of er een impact is voor de toepassing van onder meer registratierechten en btw die ook een grote relevantie kunnen hebben in het kader van herstructureringen daarom bij elke transactie moeten worden gemonitord.